W inspirującej bazie danych Adapterra, utworzonej przez Fundację Partnerstwa z Czech, znajduje się już 15 pomysłów z Europy Środkowej dotyczących adaptacji do zmian klimatu. Ma ona na celu skoncentrowanie najlepszych praktyk w jednym miejscu, pomagając lepiej radzić sobie ze skutkami zmian klimatu, takimi jak upały, susze, erozja gleb lub ekstremalne opady deszczu i powodzie. Zebrane w bazie rozwiązania są jasno i szczegółowo opisane pod kątem sposobu działania, doświadczeń z ich realizacji i funkcjonowania, a także kosztów budowy i utrzymania. Przykłady nie tylko z Polski, ale także z Węgier i Słowacji, uzupełniają przegląd poprzednich zwycięzców i finalistów konkursu Adapterra Awards, który koncentruje się na najlepszych praktykach związanych ze zmianami klimatu w Czechach. Przegląd wszystkich dotychczasowych pomysłów na adaptację jest dostępny w języku angielskim na stronie https://www.lifetreecheck.eu/en/Databaze.
Sposoby przygotowania naszych domów, biur lub szkół na rosnące temperatury to trzy przykłady z Polski jakie trafiły do bazy inspirujących projektów. Warszawski kompleks biurowy Eurocentrum już na pierwszy rzut oka różni się od innych budynków biurowych. Na środku fasady możemy znaleźć rosnące drzewa, a na dachu ule. Budynek wyróżnia się wieloma przyjaznymi naturze rozwiązaniami pod kątem budowlanym i technicznym, jak na przykład 100% wykorzystanie wody deszczowej do spłukiwania toalet oraz do podlewania zieleni, nowoczesna izolacja, która oszczędza jedną czwartą zużycia energii elektrycznej oraz liczne miejsca parkingowe... dla rowerów i samochodów elektrycznych.
Na nowoczesną technologię postawiono również na przedmieściach Warszawy w miejscowości Marki. Nowy kompleks edukacyjno-rekreacyjny łączy w sobie zieloną energię, wykorzystanie wody deszczowej oraz inteligentne systemy oświetlenia i ogrzewania. Dach lokalnej szkoły podstawowej służy jako mokradła, które retencjonują wodę deszczową i tworzą unikalny mikroklimat. Pomaga to obniżyć temperaturę w budynku i jego otoczeniu w upalne dni. Odnawialne źródła energii Mareckiego Centrum Edukacyjno-Rekreacyjnego tworzy m.in. 300 paneli fotowoltaicznych. Wspólnym wyposażeniem są stacje ładowania samochodów elektrycznych i system car-sharing.
Przyszłość zrównoważonego budownictwa mieszkaniowego pokazuje system odwadniający na Osiedlu Beauforta w Gdyni. Zamiast odprowadzać wodę z dachów, dróg lub parkingów bezpośrednio do kanalizacji, cenna woda deszczowa kierowana jest do ogrodu deszczowego i stawów. Jest to możliwe dzięki specjalnemu systemowi rowów i kanałów, które utrzymują wodę tam, gdzie jest najbardziej potrzebna. Celem takiego rozwiązania jest osiągnięcie maksymalnej równowagi w gospodarce wodnej.
Ogrody deszczowe są coraz bardziej popularnym sposobem na zachowanie wody jako coraz bardziej wartościowego towaru. W sąsiednim Gdańsku rośnie liczba ogrodów deszczowych i parków retencyjnych, a bałtyckie miasto chce zaangażować jak najwięcej mieszkańców w tworzenie nowych. Celem takich działań jest umożliwienie obywatelom samodzielnego tworzenia własnych oaz wodnych. Oczekiwanymi korzyściami są niższe opłaty za usługi wodne i zmniejszenie ryzyka powodzi. W Koszycach na Słowacji stosuje się tą samą zasadę. Ogród deszczowy o powierzchni 18 m2 służy pacjentom na oddziale geriatrii. Ogrody deszczowe imitują naturalne procesy, takie jak zbieranie, czyszczenie i zatrzymywanie wody, oraz znacznie obniżają temperaturę otoczenia. Co również istotne, stanowią także przystępne miejsce relaksu.
W Białymstoku można odnaleźć inny pomysł na ochłodzenie naszych miast: zielone przystanki autobusowe. Innowacyjny projekt przedstawia połączenie zielonego dachu dla oczekujących pasażerów i złożonego systemu odpływowego wód opadowych. Ponadto, ściany przystanków pokryte są wiecznie zielonymi i kwitnącymi pnączami.
Mieszkańcy węgierskiej wioski Nyárád wpadli na pomysł, który pozytywnie wpływa na krajobraz. Wioska jest przykładem tego, jak trzy jeziora i plantacje wierzby mogą przekształcić niebezpieczne mokradła - które w wyniku ulewnych deszczy zagrażały podtopieniami okolicznych domów - w naturalne środowisko dla roślin i zwierząt. Ponadto, dzięki renowacji starych ogrodów, miejscowi mogą po raz kolejny zaoferować organiczną żywność na lokalnym rynku.
Do pobrania: Zdjęcia inspirujących pomysłów
Baza inspirujących projektów i pomysłów: https://www.lifetreecheck.eu/en/Databaze
Skontaktuj się z nami:
David Kopecký (relacje z mediami): david.kopecky@nap.cz, 00420 721 468 231 (kontakt w jęz. angielskim)
Paweł Binkiewicz, Marta Tokarska: konsulting@lemitor.com.pl, 0048 71 325 25 90 (kontakt w jęz. polskim)
