Łagodzenie zmian klimatu to jedno z największych wyzwań współczesnego świata. Jednak dostępne dane i analizy jednoznacznie wskazują, że nawet gdyby teraz całkowicie zaprzestać produkcji CO2 nie pozwoli to na zatrzymanie postępujących skutków zmian klimatu. Dlatego właśnie konieczne jest równoległe dostosowywanie się do tych zmian i dlatego Fundacja Partnerstwa na rzecz Środowiska z Czech tworzy bazę inspirujących projektów, które motywują miasta i ludzi do przygotowania się na przejawy zmian klimatycznych. Baza ta gromadzi i ocenia przykłady dobrych praktyk, głównie z krajów Europy Środkowej. Najlepsze projekty są nagradzane w konkursie Adapterra Awards.
„Chcemy rozmawiać o działaniach przystosowawczych do zmian klimatycznych oraz motywować miasta i ludzi do przygotowania się na skutki zmian klimatu z wykorzystaniem tych działań. Jednak przybliżanie społeczeństwu aktualnych trendów w działaniach adaptacyjnych nie jest łatwym zadaniem. Prowadzimy bazę danych dobrych praktyk, aby ludzie mogli przyjrzeć się konkretnym przykładom i czerpać z nich inspirację. Tylko w zeszłym roku otrzymaliśmy 30 nowych przykładów dobrych praktyk z Europy ”- opisuje Andrea Křivánková z organizacji Nadace Partnerstvi.
Jednym z przykładów takich projektów nagrodzonych w ostatniej edycji konkursu są parki kieszonkowe w Krakowie (Ogrody Krakowian). Reprezentują one niewielkie przestrzenie publiczne, które pozwalają okolicznym mieszkańcom spędzać wolny czas wśród zieleni, niezależnie od wieku, zainteresowań czy potrzeb. Opuszczone miejskie przestrzenie i tereny poprzemysłowe zamieniają się w ciche zielone oazy i tętniące życiem centra lokalnych społeczności. Służą nie tylko ludziom, ale także roślinom i zwierzętom, poprawiając lokalny mikroklimat, jakość życia i bioróżnorodność miasta.
Z kieszonkowych parków, tym razem retencyjnych, korzystają także mieszkańcy osiedla IDEA w Gdańsku. Jednym z głównych celów projektu jest złagodzenie skutków suszy za pomocą wody deszczowej, którą park naturalnie zatrzymuje. Przegrzewający się beton został zastąpiony 56 drzewami oraz 52 gatunkami kwiatów i krzewów, które pomagają złagodzić skutki miejskiej wyspy ciepła. Park może zgromadzić do 53 m3 wody, zapobiegając w ten sposób lokalnym podtopieniom i suszom.
Zostańmy w Polsce - kolejny nagrodzony projekt wyróżnia się wertykalnym ogrodem pokrywającym ściany frontowe i boczne odnowionego budynku Fundacji na rzecz Nauki Polskiej w Warszawie. Przebudowa miała na celu zachowanie cennych elementów historycznych obiektu przy jednoczesnym uwzględnieniu rozwiązań energooszczędnych i zieleni wertykalnej. Siedziba Fundacji, dzięki swojemu nowemu zielonemu obliczu, zaciera granice między architekturą a naturą.
Przykładem spoza granic Polski jest odbudowa szkoły i utworzenie nowoczesnego ośrodka edukacyjnego (Ekocentrum ArTUR) w małej wiosce Hrubý Šúr niedaleko Bratysławy na Słowacji. Przekształcenie starego tradycyjnego budynku w energooszczędny i komfortowy pozwolił również zachować jego kulturowo-historyczną wartość i funkcje. Kompleks wykorzystuje alternatywne źródła energii, takie jak piece akumulacyjne, ogrzewanie słoneczne wody, odzysk ciepła, a także gruntowo-korzeniową oczyszczalnię ścieków.
Wśród najlepszych projektów z Czech można znaleźć inspirujące działania zarówno firm jak i gmin. Przykładem projektu, który zdobył w ubiegłym roku nagrodę Adapterra Awards, jest rozbudowa centrali bankowej w Pradze (kampus ČSOB). Wyjątkowość czeskiego rozwiązania polega głównie na ogrzewaniu i chłodzeniu za pomocą rozbudowanego systemu pomp ciepła, dzięki czemu budynek nie wykorzystuje tradycyjnej kotłowni. Kampus oszczędza wodę pitną, głównie dzięki zagospodarowaniu wód deszczowych. Umożliwia także odpoczynek na zielonych dachach budynku w cieniu drzew.
Twórcy Parku Rakováček w małym czeskim miasteczku Rokycany w swoim projekcie skupili się na ochronie rzadkiego gatunku raka strumieniowego i zapobieganiu powodziom. Na nowo meandrującym strumieniu pośrodku parku znajdują się małe zbiorniki przepływowe lub obniżone części szerokiego złożonego koryta rzeki. Wokół potoku znajdują się łąki trawiaste i kwietne ze starannie dobraną roślinnością. W parku posadzono również rodzime gatunki drzew, krzewów i ziół. Zagospodarowane i zrewitalizowane otoczenie potoku w centrum zabudowanego obszaru oferuje przyjazne miejsce rekreacji I odpoczynku w upalne dni, także dzięki urządzonym placom zabaw dla dzieci.
Inne przykłady z Niemiec, Wielkiej Brytanii czy Danii zawierają jeszcze więcej pomysłów do wdrażania własnych działań adaptacyjnych. Baza danych uzupełniana jest co roku o nowe zakończone sukcesem projekty. Zainspiruj się na stronie www.lifetreecheck.eu/Database
Kontakt:
David Kopecký, relacje z mediami, david.kopecky@nap.cz, 00420 721 468 231 (kontakt w jęz. angielskim)
Paweł Binkiewicz, Marta Tokarska, konsulting@lemitor.com.pl, 71-325 25 90
